Over het KMI
Het LIDAR-ceilometernetwerk van het KMI
LIDAR-ceilometers meten wat er in de lucht gebeurt
Sinds 2014 beschikt het KMI over een netwerk van LIDAR-ceilometers, waarmee we de wolkenbasis en verticale profielen van atmosferische aerosolen kunnen meten. Onderstaande figuur toont een kaart van dit netwerk, dat geïnstalleerd werd om België zo goed mogelijk te bedekken. Sinds 2011 gebeuren metingen met de LIDAR-ceilometer in Ukkel en in 2021 werd het netwerk uitgebreid met een LIDAR-ceilometer in Aarlen.
Daarnaast is de LIDAR-ceilometer ook een belangrijk instrument voor het volgen en lokaliseren van aerosolwolken, die zich in het algemeen boven de menglaag bevinden. Deze vrij speciale wolken, meestal onzichtbaar voor het blote oog, kunnen van uiteenlopende oorsprong zijn. Ze kunnen bestaan uit assen uit vulkaanuitbarstingen zoals die van de Eyjafjallajökull in 2010, rook van bosbranden op verschillende duizenden kilometers van België of zand van de Sahara. Om de lokalisatie, de omvang en de eigenschappen van de deeltjes- of aerosolenwolken te bepalen, is een netwerk van LIDAR-ceilometers onmisbaar.
Oorspronkelijk werd de LIDAR-ceilometer ontworpen om de hoogte van de wolkenbasis te meten. Kennis van deze hoogte is onmisbaar voor de luchtnavigatie, maar ook voor de weervoorspellingen. Buiten het normale gebruik, laten de metingen van de LIDAR-ceilometer na behandeling ook toe om de hoogte van de menglaag vlakbij het aardoppervlak te bepalen. Het is in deze laag dat we de sterkste concentraties van deeltjes vinden, verdeeld op een homogene manier. Metingen van deze hoogte op verschillende plaatsen in België zijn van het grootste belang voor de opvolging van luchtvervuiling en de voorspelling van een vervuilingspiek.