Klimatologisch overzicht
Klimatologische overzichten van 2023
Zomer 2023 in cijfers, grafieken en kaarten
Zomer 2023 : Uiteindelijk een eerder warme zomer
Eenheid | Waarde | Normaal | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 18.9 | 17.9 | 19.9 | 2018 | 16.4 | 1993 | |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 23.5 | 22.5 | 24.7 | 2022 | 20.9 | 1993 | |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 14.1 | 13.4 | ++ | 14.8 | 2018 | 11.9 | 1993 |
Neerslagtotaal | mm | 279.5 | 234.2 | 410.7 | 2021 | 110.6 | 2022 | |
Neerslagdagen | d | 45 | 42.6 | 61 | 2011 | 20 | 2018 | |
Onweersdagen in België | d | 43 | 39.2 | 52 | 2006 | 25 | 1998 | |
Gemiddelde windsnelheid | m/s | 3 | 3 | 3.3 | 1998 | 2.7 | 2022 | |
Overheersende windrichting | ZW | |||||||
Zonneschijnduur | uu:mm | 674:42 | 594:56 | 779:11 | 2022 | 457:36 | 2007 | |
Globale zonnestraling | kWh/m² | 451 | 442.6 | 498.2 | 2018 | 393.1 | 2007 | |
Relatieve vochtigheid | % | 71 | 72 | 78 | 2000 | 62 | 2018 | |
Dampdruk | hPa | 15.2 | 14.5 | + | 16.2 | 2003 | 13.1 | 1996 |
Luchtdruk | hPa | 1014.6 | 1016 | - | 1018.6 | 2013 | 1013.7 | 2007 |
Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1991–2020.
Recordwaarden van 1991-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1991-2023 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Hoogste/laagste waarde sinds 1991 |
++ | -- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
+ | - | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
Eenheid | Waarde | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 18.9 | + | 19.9 | 2018 | 14.3 | 1907 |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 23.5 | + | 24.8 | 1976 | 18.6 | 1956 |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 14.1 | +++ | 14.8 | 2018 | 10.5 | 1919 |
Neerslagtotaal | mm | 279.5 | 410.7 | 2021 | 42.9 | 1921 | |
Neerslagdagen | d | 45 | 67 | 1977 | 20 | 2018 | |
Zonneschijnduur | uu:mm | 674:42 | 819:46 | 1947 | 404:00 | 1977 |
Recordwaarden van 1901-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1901-2023 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
++ | -- | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
+ | - | Bij de 10 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
Uiteindelijk een eerder warme zomer
Vooral hoge minimumtemperaturen
De zomer begon met een nieuw absoluut record. In Ukkel was juni 2023 veruit de warmste junimaand sinds het begin van de waarnemingen in 1833. De volgende twee zomermaanden lag de gemiddelde temperatuur telkens net onder de normale waarde voor de betreffende maand. De zomer in haar totaal was hierdoor warmer dan gemiddeld: 18,9°C tegenover een normale waarde van 17,9°C. Daarmee was dit de vijfde warmste zomer voor de huidige referentieperiode, samen met 2006. Het record blijft staan op 19,9°C in 2018.
Vooral de hogere minimumtemperaturen vielen op:
- In Ukkel bedroeg de gemiddelde minimumtemperatuur van de afgelopen zomer 14,1°C (normaal: 13,4°C). Daarmee was dit de derde hoogste waarde sinds het begin van deze waarnemingen in 1892, samen met 1995. Enkel in 2018 (14,8°C) en 2003 (14,6°C) was deze waarde nog hoger.
- In Ukkel werd de laagste minimumtemperatuur van de zomer op 7 augustus geregistreerd. Met een waarde van 10,1°C (normaal: 6,8°C) was dit de hoogste absolute minimumtemperatuur sinds het begin van de waarnemingen in 1892 en meteen ook de eerste keer dat de temperatuur tijdens de zomer niet onder 10°C daalde (vorig record: 9,3°C in 2021).
De afgelopen zomer konden we 78 lentedagen registreren [max>=20°C] (normaal: 64,5 dagen). Dit is het vierde hoogste aantal voor de huidige referentieperiode. Voor de volledige periode (metingen vanaf 1892) deelt 2023 deze plaats met 1950 en 1976. Het record blijft staan op 85 dagen in 2003.
De temperaturen varieerden in Ukkel tussen 10,1°C (7 augustus) en 32,1°C (8 juli).
In ons land werd de laagste temperatuur op 4 juni geregistreerd: 1,8°C in Elsenborn (Bütgenbach). De hoogste temperatuur van 34,4°C werd op 8 juli in Westmalle (Malle) gemeten.
Zeer regenachtige overgang juli - augustus
16 juni was de 32ste en laatste dag van een lange periode zonder neerslag in Ukkel. Sinds het begin van de waarnemingen in Ukkel (1892) was dit de tweede langste droogteperiode. Enkel in 2007 bleef de neerslag nog langer weg (36 dagen).
Wanneer we naar de metingen in Brussel-Ukkel vanaf 1833 kijken, zien we nog een andere langere droogteperiode (35 dagen in 1887).
Juni bleef uiteindelijk droger dan normaal, terwijl er tijdens de volgende twee zomermaanden telkens meer neerslag dan gemiddeld viel. Vooral de derde decade van juli (21-31 juli) – met een nieuw record voor deze decade – en de eerste decade van augustus (1-10 augustus) – vierde grootste neerslaghoeveelheid – vielen hierbij op.
In Ukkel viel er de afgelopen zomer in totaal meer neerslag dan gemiddeld: 279,5 mm (normaal: 234,2 mm). Deze hoeveelheid viel hier op 45 dagen (normaal: 42,6 dagen), waarvan 21 dagen in juli (nieuw record voor de huidige referentieperiode voor deze maand).
Het grootste dagtotaal bedroeg hier 22,8 mm en werd op 23 juli geregistreerd.
De gemiddelde regionale neerslaghoeveelheden in ons land schommelden rond de normale waarden en varieerden van ongeveer 85% van de normale aan de kust tot ongeveer 125% van de normale in Belgisch Lotharingen.
De afgelopen zomer vielen er lokaal neerslaghoeveelheden van minstens 40 mm op 20 en 22 juni, 23, 28 en 31 juli en op 6 en 25 augustus. De grootste hoeveelheid was deze van Lauw (Tongeren) met 75,7 mm op 25 augustus.
We registreerden afgelopen zomer 43 onweersdagen in ons land (normaal: 39,2 dagen).
Eerder zonnige zomer
In Ukkel was juni 2023 de zonnigste junimaand sinds het begin van de waarnemingen in 1887. De iets somberdere maanden juli en augustus konden niet voorkomen dat de zomer in haar totaal zonniger was dan gemiddeld: 674u 42min (normaal: 594u 56 min).
Tornado
Op 22 juni passeerde er een tornado in Menuchenet (Bouillon). Deze zorgde zeer lokaal voor veel schade in een bos met verschillende ontwortelde en afgebroken bomen.
Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1991-2020 (referentieperiode van 30 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden de records voor de periode vanaf 1991.