Klimatologisch overzicht
Klimatologische overzichten van 2023
November 2023 in cijfers, grafieken en kaarten
November 2023 : Een zeer natte en sombere maand
Eenheid | Waarde | Normaal | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 7.8 | 7.2 | 10.4 | 1994 | 2.8 | 1993 | |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 10.1 | 9.9 | 13 | 2015 | 5.5 | 1993 | |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 5.7 | 4.6 | 8.1 | 1994 | 0.7 | 1993 | |
Neerslagtotaal | mm | 132.2 | 76.2 | ++ | 174.6 | 1991 | 8.5 | 2011 |
Neerslagdagen | d | 26 | 18.3 | ++ | 26 | 2008 | 11 | 2020 |
Sneeuwdagen | d | 0 | 1.2 | 6 | 2010 | 0 | 2022 | |
Onweersdagen in België | d | 8 | 4 | + | 10 | 2005 | 0 | 2020 |
Gemiddelde windsnelheid | m/s | 4.4 | 3.7 | + | 5.4 | 2009 | 2.7 | 2021 |
Overheersende windrichting | ZW | |||||||
Zonneschijnduur | uu:mm | 37:15 | 65:46 | -- | 114:54 | 2011 | 23:46 | 2010 |
Globale zonnestraling | kWh/m² | 21.9 | 26.8 | -- | 34.4 | 2011 | 18.6 | 2010 |
Relatieve vochtigheid | % | 91 | 85 | +++ | 89 | 2017 | 80 | 2015 |
Dampdruk | hPa | 9.7 | 8.8 | 10.8 | 1994 | 6.6 | 1993 | |
Luchtdruk | hPa | 1006.1 | 1014.5 | - | 1022.9 | 2001 | 1002.7 | 2019 |
Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1991–2020.
Recordwaarden van 1991-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1991-2023 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Hoogste/laagste waarde sinds 1991 |
++ | -- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
+ | - | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
Eenheid | Waarde | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 7.8 | 10.4 | 1994 | 1.8 | 1921 | |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 10.1 | 13 | 2015 | 4.8 | 1919 | |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 5.7 | 8.1 | 1994 | -1.6 | 1921 | |
Neerslagtotaal | mm | 132.2 | + | 174.6 | 1991 | 8.5 | 2011 |
Neerslagdagen | d | 26 | + | 27 | 1974 | 9 | 1921 |
Zonneschijnduur | uu:mm | 37:15 | 135:33 | 1989 | 20:59 | 1922 |
Recordwaarden van 1901-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1901-2023 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
++ | -- | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
+ | - | Bij de 10 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
Een zeer natte en sombere maand
Evenaring record van het aantal neerslagdagen
De afgelopen maand viel er bijna elke dag neerslag in Ukkel. In totaal komen we uit op 26 neerslagdagen (normaal: 18,3 dagen), een evenaring van het record voor de huidige referentieperiode. Ook november 2008 telde 26 neerslagdagen. Wanneer we naar de volledige periode kijken (metingen vanaf 1833), zien we dat er enkel in 1861 en 1974 nog meer neerslagdagen waren (27 dagen).
Tijdens deze 26 dagen viel er in Ukkel in totaal veel meer neerslag dan gemiddeld: 132,2 mm (normaal: 76,2 mm). Dit is de tweede hoogste waarde, nog ruim achter het record van 1991 (174,6 mm). Deze waarde van 1991 is tevens het absolute record sinds het begin van de waarnemingen in 1833. In deze reeks eindigde de afgelopen maand op de negende plaats.
Het grootste dagtotaal bedroeg hier 14,8 mm en werd op de 27ste geregistreerd.
Op andere plaatsen in ons land viel er nog veel meer neerslag. Vooral het zuiden van de provincie West-Vlaanderen werd zwaar getroffen. In ons meetpunt in Beerst (Diksmuide) viel er de afgelopen maand maar liefst 274,8 mm neerslag (normaal: 97,4 mm). Dit is het grootste maandelijkse totaal van de data die het KMI reeds heeft ontvangen voor deze maand november. In de gemeente Diksmuide beschikken we over neerslagdata vanaf september 1951. De hoeveelheid neerslag van de afgelopen maand was voor ons meetpunt in de gemeente Diksmuide het grootste maandelijkse totaal voor een novembermaand vanaf 1951 (vorig record: 198,3 mm in 1991) en zelfs het grootste maandelijkse totaal over alle maanden heen (vorig record: 240,1 mm in september 2001).
In ons land viel er overal meer neerslag dan normaal. De minste neerslag viel in het Doornikse (ongeveer 155% van de normale hoeveelheid) terwijl de meeste neerslag aan de kust is gevallen (ongeveer 230% van de normale hoeveelheid).
In het klimatologisch meetnet van het KMI werd het grootste dagtotaal op 2 november in Lissewege (Brugge) gemeten (44,3 mm).
We registreerden de afgelopen maand 8 onweersdagen in ons land (normaal: 4,0 dagen), net als in 2013. Enkel in 2005 en 1996 (10 dagen) en 2008 (9 dagen) waren er dit nog meer (metingen vanaf 1928).
Eerste sneeuw op de grond in ons land
De afgelopen maand viel er in ons land tijdens 7 dagen neerslag die geheel of gedeeltelijk uit sneeuw bestond. Lokaal zorgde dit voor een sneeuwdek vanaf de 24ste tot het einde van de maand. De maximale dikte werd in Mont-Rigi (Weismes) gemeten en bedroeg 15 cm op de 30ste.
Zeer lage zonneschijnduur
De zon liet zich de afgelopen maand maar weinig zien in Ukkel. We konden hier slechts 37u 15min zonneschijnduur registreren (normaal: 65u 46min). Daarmee was dit de 3de somberste novembermaand voor de huidige referentieperiode (record: 23u 46min in 2010).
De afgelopen maand was er geen enkele dag met een heldere hemel (normaal: 2,1 dagen) en dit voor de 7de keer.
Eerste vorstdagen op het einde van de maand
In Ukkel lagen de temperaturen het grootste deel van de maand boven de respectievelijke normalen. Vanaf de 25ste doken ze echter onder die normalen. Ondanks deze koude periode op het einde van de maand – met de eerste vorstdagen – lag de uiteindelijke gemiddelde temperatuur boven de normale waarde: 7,8°C (normaal: 7,2°C).
De temperaturen varieerden in Ukkel tussen -0,3°C (30 november) en 15,1°C (1 november).
In ons land werd de laagste minimumtemperatuur op 29 november in Sankt Vith gemeten met -7,8°C. De hoogste temperatuur werd op de 1ste in Luik-Monsin (Luik) geregistreerd met 17,0°C.
Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1991-2020 (referentieperiode van 30 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden de records voor de periode vanaf 1991.