Klimatologisch overzicht
Klimatologische overzichten van 2023
September 2023 in cijfers, grafieken en kaarten
September 2023 : Warmste septembermaand sinds het begin van de metingen
Eenheid | Waarde | Normaal | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 18.8 | 15.2 | +++ | 18.4 | 2006 | 12.9 | 2001 |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 24 | 19.5 | +++ | 23.4 | 2006 | 16.3 | 2001 |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 14.1 | 11.3 | ++ | 14.1 | 1999 | 9.2 | 1996 |
Neerslagtotaal | mm | 64.3 | 65.3 | 199.4 | 2001 | 9.2 | 2006 | |
Neerslagdagen | d | 8 | 14.1 | - | 23 | 2001 | 6 | 1997 |
Onweersdagen in België | d | 8 | 7.5 | 15 | 2022 | 2 | 2003 | |
Gemiddelde windsnelheid | m/s | 2.8 | 3.1 | 3.6 | 2004 | 2.4 | 2014 | |
Overheersende windrichting | ZZO | |||||||
Zonneschijnduur | uu:mm | 194:08 | 154:28 | 220:01 | 2003 | 65:23 | 2001 | |
Globale zonnestraling | kWh/m² | 101.4 | 92.8 | 109.8 | 2018 | 65.9 | 2001 | |
Relatieve vochtigheid | % | 79 | 77 | 86 | 2001 | 63 | 2018 | |
Dampdruk | hPa | 16.8 | 13.1 | +++ | 15.8 | 2006 | 10.6 | 2018 |
Luchtdruk | hPa | 1016 | 1016.5 | 1021.9 | 1997 | 1010.3 | 1998 |
Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1991–2020.
Recordwaarden van 1991-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1991-2023 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Hoogste/laagste waarde sinds 1991 |
++ | -- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
+ | - | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
Eenheid | Waarde | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 18.8 | +++ | 18.4 | 2006 | 10.7 | 1912 |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 24 | +++ | 23.4 | 2006 | 14.4 | 1912 |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 14.1 | +++ | 14.1 | 1999 | 7.1 | 1931 |
Neerslagtotaal | mm | 64.3 | 199.4 | 2001 | 4.7 | 1959 | |
Neerslagdagen | d | 8 | 27 | 1950 | 2 | 1959 | |
Zonneschijnduur | uu:mm | 194:08 | 298:44 | 1959 | 65:23 | 2001 |
Recordwaarden van 1901-2022.
Indeling opgesteld voor de periode 1901-2023 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
++ | -- | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
+ | - | Bij de 10 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
Warmste septembermaand sinds het begin van de metingen
Verschillende records voor de temperaturen
September 2023 was op het vlak van temperatuur een absolute recordmaand:
- Gemiddelde temperatuur: 18,8°C (normaal: 15,2°C). Het vorige record (18,4°C) dateerde van 2006 (metingen vanaf 1833).
- Gemiddelde maximumtemperatuur: 24,0°C (normaal: 19,5°C). Het vorige record (23,4°C) dateerde ook van 2006 (metingen vanaf 1892).
- Gemiddelde minimumtemperatuur: 14,1°C (normaal: 11,3°C). Dit is een evenaring van het absolute record van 1999 (metingen vanaf 1892).
Voor het eerst sinds het begin van de waarnemingen in 1892 was er ook sprake van een hittegolf in Ukkel tijdens een septembermaand (van 4 t.e.m. 11 september).
KMI - Eerste hittegolf ooit tijdens een septembermaand (meteo.be)
De afgelopen maand registreerden we maar liefst 6 tropische dagen [max>=30°C] (normaal: 0,1 dagen), een veelvoud van het vorige record (2 dagen in 1906, 1911, 1919, 1949 en 2020). Het aantal zomerdagen [max>=25°C] is een evenaring van het record voor de huidige referentieperiode. Net als in 2006 noteerden we er 9.
De eerste decade van september (01-10 september) gaat de geschiedenisboeken in als de warmste eerste decade van september sinds het begin van de waarnemingen. We registreerden een gemiddelde temperatuur van 21,7°C (normaal: 16,2°C). Het vorige record dateerde van 2005 en bedroeg 20,5°C. Tijdens deze decade werden maar liefst 4 dagrecords verbroken (metingen vanaf 1892).
De temperaturen varieerden in Ukkel tussen 7,9°C (24 september) en 31,9°C (10 september). Deze laatste waarde is de derde hoogste sinds het begin van de waarnemingen in 1892. Het record blijft staan op 2020 (34,3°C) en ook in 1929 konden we een warmere septemberdag registreren (32,8°C).
In ons land werd de laagste minimumtemperatuur op 24 september in Elsenborn (Bütgenbach) gemeten met 0,3°C. De hoogste temperatuur werd op de 9de in Zulzeke (Kluisbergen) geregistreerd met 33,8°C.
Weinig neerslagdagen
Qua neerslaghoeveelheid was september eerder een normale maand: 64,3 mm neerslag (normaal: 65,3 mm).
Deze hoeveelheid viel in Ukkel op 8 dagen (normaal: 14,1 dagen), net als in 2006. Het record voor de huidige referentieperiode blijft staan op 6 dagen (1997) en ook in 2014 en 2021 waren er minder neerslagdagen (7 dagen).
Het grootste dagtotaal bedroeg hier 26,0 mm en werd op de 1ste geregistreerd.
In ons land viel de minste neerslag in Belgisch Lotharingen (ongeveer 60 % van de normale hoeveelheid) terwijl de meeste neerslag in de Kempen, Haspengouw en de streek tussen Samber en Maas is gevallen (ongeveer 100 % van de normale hoeveelheid).
In het klimatologisch meetnet van het KMI werd het grootste dagtotaal op 1 september in Dilbeek gemeten (54,2 mm).
We registreerden de afgelopen maand 8 onweersdagen in ons land (normaal: 7,5 dagen).
Zonnige maand
De zonneschijnduur bedroeg de afgelopen maand in Ukkel 194u 08min (normaal: 154u 28min).
Dat het een zonnige maand was, blijkt ook uit het aantal zwaarbewolkte tot betrokken dagen. Hiervoor bereikten we een nieuw record. De afgelopen maand konden we er maar 4 registreren (normaal: 10 dagen). Het vorige record dateerde van 2016 (5 dagen, metingen vanaf 1981).
Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1991-2020 (referentieperiode van 30 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden de records voor de periode vanaf 1991.