Klimatologisch overzicht
Klimatologische overzichten van 2024
September 2024 in cijfers, grafieken en kaarten
September 2024 : Natte en sombere maand
Eenheid | Waarde | Normaal | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 15.4 | 15.2 | 18.8 | 2023 | 12.9 | 2001 | |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 19.6 | 19.5 | 24 | 2023 | 16.3 | 2001 | |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 11.9 | 11.3 | 14.1 | 2023 | 9.2 | 1996 | |
Neerslagtotaal | mm | 123.8 | 65.3 | ++ | 199.4 | 2001 | 9.2 | 2006 |
Neerslagdagen | d | 18 | 14.1 | 23 | 2001 | 6 | 1997 | |
Onweersdagen in België | d | 18 | 7.5 | +++ | 15 | 2022 | 2 | 2003 |
Gemiddelde windsnelheid | m/s | 3.1 | 3.1 | 3.6 | 2004 | 2.4 | 2014 | |
Overheersende windrichting | ZW | |||||||
Zonneschijnduur | uu:mm | 123:31 | 154:28 | 220:01 | 2003 | 65:23 | 2001 | |
Globale zonnestraling | kWh/m² | 77.4 | 92.8 | - | 109.8 | 2018 | 65.9 | 2001 |
Relatieve vochtigheid | % | 86 | 77 | +++ | 86 | 2001 | 63 | 2018 |
Dampdruk | hPa | 15.3 | 13.1 | + | 16.8 | 2023 | 10.6 | 2018 |
Luchtdruk | hPa | 1014.5 | 1016.5 | 1021.9 | 1997 | 1010.3 | 1998 |
Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1991–2020.
Recordwaarden van 1991-2023.
Indeling opgesteld voor de periode 1991-2024 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Hoogste/laagste waarde sinds 1991 |
++ | -- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
+ | - | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
Eenheid | Waarde | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 15.4 | 18.8 | 2023 | 10.7 | 1912 | |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 19.6 | 24 | 2023 | 14.4 | 1912 | |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 11.9 | 14.1 | 2023 | 7.1 | 1931 | |
Neerslagtotaal | mm | 123.8 | + | 199.4 | 2001 | 4.7 | 1959 |
Neerslagdagen | d | 18 | 27 | 1950 | 2 | 1959 | |
Zonneschijnduur | uu:mm | 123:31 | 298:44 | 1959 | 65:23 | 2001 |
Recordwaarden van 1901-2023.
Indeling opgesteld voor de periode 1901-2024 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
++ | -- | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
+ | - | Bij de 10 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
Natte en sombere maand
Nieuw absoluut record voor aantal onweersdagen in ons land
De afgelopen maand registreerden we 18 onweersdagen in ons land (normaal: 7,5 dagen). Dit is een nieuw absoluut record (metingen vanaf 1928). Het vorige record dateerde van 1990 (17 dagen).
Vooral de eerste decade (01-10 september) was zeer onweerachtig. Tijdens die 10 dagen registreerden we, net als in 2022, maar liefst 8 onweersdagen (huidige referentieperiode). Enkel in 2005 waren er dit nog meer (9 dagen).
Het was opnieuw een zeer natte maand in Ukkel. De meeste neerslag viel in het begin en op het einde van de maand. Tussendoor konden we genieten van een drogere periode. In totaal viel er in Ukkel 123,8 mm neerslag (normaal: 65,3 mm). Daarmee was dit de derde natste septembermaand van de huidige referentieperiode, net achter 1998 (139,1 mm) en ruim achter het record van 2001 (199,4 mm).
Met deze hoeveelheid was september in Ukkel al de twaalfde opeenvolgende maand met meer neerslag dan gemiddeld. Ter herinnering: het vorige absolute record dateerde al van 1905 (metingen vanaf 1833). Van maart tot en met oktober 1905 registreerden we in Ukkel 8 opeenvolgende maanden met meer neerslag dan gemiddeld.
Opmerkelijk: 2024 is nog maar 9 maanden ver en toch viel er in Ukkel al meer neerslag dan in een gemiddeld volledig jaar: 941,3 mm tegenover een jaargemiddelde van 837,1 mm. Zelfs indien er de komende drie maanden ‘slechts’ de gemiddelde neerslag valt, zullen we voor 2024 een nieuw absoluut record voor de neerslaghoeveelheid bereiken (huidig record: 1088,5 mm in 2001) (metingen vanaf 1833).
De hoeveelheid van september viel hier op 18 dagen (normaal: 14,1 dagen).
Het grootste dagtotaal bedroeg in Ukkel 25,4 mm en werd op de 9de geregistreerd.
In het klimatologisch meetnet van het KMI werd het grootste dagtotaal op 25 september gemeten. In Lacuisine (Florenville) viel er toen 58,5 mm neerslag.
In ons land viel de minste neerslag in de Borinage en het Land van Herve (ongeveer 115% van de normale hoeveelheid) terwijl de meeste neerslag in de Ardennen (ongeveer 190% van de normale hoeveelheid) is gevallen.
Iets hogere temperaturen
De afgelopen maand kende grote temperatuurschommelingen. Van de 1ste tot en met de 8ste en van de 17de tot en met de 26ste lagen de temperaturen soms ruim boven hun respectievelijke normalen. De rest van de tijd lagen ze er soms ruim onder. Daardoor ligt de uiteindelijke gemiddelde temperatuur maar net boven de normale waarde: 15,4°C (normaal: 15,2°C).
De temperaturen varieerden in Ukkel tussen 4,3°C (29 september) en 31,3°C (1 september). De eerste temperatuur is de 3de laagste en de tweede de 4de hoogste, telkens voor de huidige referentieperiode. In de volledige reeks (metingen vanaf 1892) strandt de eerste temperatuur op de 38ste laagste plaats en de tweede op de 6de hoogste plaats.
In ons land werd de laagste minimumtemperatuur op 29 september in Elsenborn (Bütgenbach) gemeten met -1,7°C. De hoogste maximumtemperatuur werd op 1 september in Luik-Monsin (Luik) geregistreerd met 33,8°C.
Sombere maand
De totale zonneschijnduur van de afgelopen maand bedroeg 123u 31min in Ukkel (normaal: 154u 28min).
Voor de 7de keer sinds 1981 konden we hier geen enkele dag met een heldere hemel registreren (normaal: 4,7 dagen). De vorige keer dateerde al van 2007.
Windhozen
Op 26 september zorgde een windhoos lokaal voor veel schade in Zoutleeuw en Geetbets. Vermoedelijk werd de lokale windschade in Beauvechain door een andere windhoos veroorzaakt.
Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1991-2020 (referentieperiode van 30 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden de records voor de periode vanaf 1991.