Op 29 november 2022 hebben staatssecretaris Thomas Dermine, Wetenschappelijk Directeur Valérie Trouet en Operationele Directeur Ella Jamsin het Klimaatcentrum op de Pool Ruimte in Ukkel officieel geopend. Het evenement werd bijgewoond door Belgische en internationale wetenschappers, mensen van de industriesector, academici, federale en politieke vertegenwoordigers. Bertrand Piccard, die met het zonnevliegtuig Solar Impulse rond de wereld vloog, was de speciale gast.
De officiële opening van het Klimaatcentrum, bood de genodigden en de pers de gelegenheid om de directeurs van het Klimaatcentrum te ontmoeten en kennis te maken met het klimaatonderzoek van de Federale Wetenschappelijke Instellingen.
De huidige klimaatverandering stelt de samenleving voor vele uitdagingen. Uit de meest recente IPCC-rapporten blijkt dat de opwarming tegen 2050 in elk scenario zal toenemen, tenzij de uitstoot van broeikasgassen de komende decennia aanzienlijk wordt verminderd. Meer dan ooit moeten we deze verandering in al haar aspecten trachten te begrijpen en er oplossingen voor te vinden.
Het Klimaatcentrum werd opgericht op initiatief van de staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid, Thomas Dermine. Het centrum zal het klimaatonderzoek van de Federale Wetenschappelijke Instellingen (Koninklijk Meteorologisch Instituut, Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie, Koninklijke Sterrenwacht van België, Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Koninklijk Museum voor Midden-Afrika en Sciensano) bundelen en coördineren. Daarnaast beoogt het centrum de samenwerking met andere onderzoekscentra en universiteiten te versterken en zich meer te richten op de behoeften van de economische en politieke actoren (aanpassingsmaatregelen, mitigatiestrategieën, enz.).
“België beschikt over onderzoekscentra en kennisinstellingen van wereldklasse die zich bezighouden met het klimaat. Door simpelweg onze krachten te bundelen, kunnen we hier het grootste klimaatonderzoekscentrum van Europa creëren”, zegt staatssecretaris Thomas Dermine. “Door een structurele samenwerking tussen de verschillende partners en de coördinatie van het Klimaatcentrum te organiseren, willen we het Belgisch klimaatonderzoek naar een hoger niveau tillen. Daarnaast heeft het centrum als missie om politici en bedrijven in staat te stellen beter onderbouwde beslissingen te nemen.”
Voor de werking van centrum is een jaarlijks budget van twee miljoen euro voorzien door de federale overheid. Naast de wetenschappelijk directeur en de operationele directeur zal het Klimaatcentrum een tiental medewerkers in dienst hebben.
Naar aanleiding van de opening van het Klimaatcentrum werd een kunstwerk onthuld op de Ringlaan. Het werk, gemaakt door het collectief Wall Street Colors, toont menselijke silhouetten bedekt met patronen, variërend van microscopische beelden van bacteriën tot hittegolven gezien vanuit de lucht, en roept het verband op tussen alle schalen van ons ecosysteem en de centrale rol die de Mens en de Natuur spelen.
De Directeurs
Wetenschappelijk Directeur: Valérie Trouet
Prof. Valérie Trouet behaalde een doctoraat in Bio-ingenieurswetenschappen aan de KULeuven. Momenteel is ze hoogleraar in het Dendrochronologisch Laboratorium van de Universiteit van Arizona (VS). Daar bestudeert ze de evolutie van het klimaat in het verleden door het analyseren van boomringen, een wetenschap die dendroklimatologie wordt genoemd en waarmee ze het klimaat over een periode van 2000 jaar kan bestuderen. In 2020 schreef Valérie Trouet hierover een boek voor het grote publiek in de Verenigde Staten (“Tree Story”), dat in het Nederlands is vertaald (“Wat bomen ons vertellen”). Trouet zal begin 2023 aantreden als Wetenschappelijk Directeur van het Klimaatcentrum.
“Het Belgisch Klimaatcentrum biedt een unieke kans om met mijn expertise optimaal bij te dragen tot concrete oplossingen met impact voor de klimaatproblematiek en om dringende en noodzakelijke bruggen te bouwen tussen klimaatwetenschap en -beleid”, zegt Valerie Trouet.
Operationele Directeur: Ella Jamsin
Ella Jamsin is doctor in de natuurkunde aan de Université Libre de Bruxelles. Haar proefschrift ging over de studie van zwarte gaten. Vervolgens richtte zij haar carrière op duurzame ontwikkeling en de circulaire economie, met name bij de Ellen MacArthur Foundation, die werkt aan het versnellen van de overgang naar de circulaire economie. Ze is ook assistent-professor in Design geweest voor duurzame ontwikkeling aan de Universiteit van Delft, Nederland, en zelfstandig consultant voor klimaatvraagstukken. Jasmin treedt op 1 december 2022 in dienst als Operationeel Directeur van het Klimaatcentrum.
“Ik kijk uit naar de kans om met de Belgische wetenschappelijke gemeenschap samen te werken om hun impact op het klimaatbeleid van de overheid en de privésector te vergroten,” zegt Ella Jamsin.
De twee directeurs met de staatssecretaris: Ella Jamsin (links), Valérie Trouet (midden) en Thomas Dermine (rechts). Credits: Nathan De Fortunato.
Het kunstwerk voor het Klimaatcentrum
Naar aanleiding van de opening van het Klimaatcentrum werd een kunstwerk onthuld op de Ringlaan. Het werk, gemaakt door het collectief Wall Street Colors, toont menselijke silhouetten bedekt met patronen, variërend van microscopische beelden van bacteriën tot hittegolven gezien vanuit de lucht, en roept het verband op tussen alle schalen van ons ecosysteem en de centrale rol die de mens en de natuur spelen.
Het kunstcollectief Wall Street Colors verwoordt het als volgt:
In een context van ecologische crisis is de mens, ten goede of ten kwade, een van de centrale actoren in zijn ecosysteem. Maar zelden hebben we de kans om het volledige scala van onze tegenhangers te zien, of om het effect van onze activiteiten op hen allemaal te waarderen. Met name de uitersten van het ecologische continuüm, zoals het microscopische leven en de wereldwijde weerschommelingen, worden aan het oog onttrokken en te gemakkelijk genegeerd.
Het hier gepresenteerde werk is een uitgeknipte strook die de silhouetten volgt van mensen van verschillende leeftijden, in posities van hoop of genegenheid. Deze figuren zijn bedekt met een mengeling van tinten en patronen die alle schalen van ons ecosysteem vertegenwoordigen. Foto's
van de aarde vanuit de lucht ontmoeten microscopische beelden van cellen, hittegolfpatronen ontmoeten macrosecties van bomen in een harmonieuze samensmelting.
Deze natuurlijke vormen worden bezield door levendige kleuren, zoals het overvloedige leven waartussen de mens evolueert, waarbij warme kleuren overheersen, die herinneren aan de alarmerende opwarming van het klimaat. Deze worden aangevuld met door de mens gemaakte vormen die met artistieke technieken, zoals aquarelvlekken en harsformaties, zijn gecreëerd en die de respectvolle integratie oproepen van menselijke levensstijlen in de omgeving die hen herbergt. De zachte en open posities van de figuren roepen een gemeenschap op tussen de Mens en de Natuur.
De brede waaier van natuurlijke objecten die in dit werk vertegenwoordigd zijn, illustreert de roeping van het kenniscentrum voor klimaat: de interdisciplinaire studie van de klimaatverandering, de gevolgen ervan voor onze samenleving en de manier waarop de mens eraan deelneemt en ze waarneemt.
Het kunstwerk met één van de artiesten.
