Hieronder kunnen de maxima gemeten te Ukkel teruggevonden worden voor de afgelopen dagen.

Vandaag werd de kaap van 25°C in Ukkel ook al overschreden en zo bereiken we de allereerste hittegolf tijdens een septembermaand sinds het begin van de waarnemingen in Ukkel. De hittegolf zal mogelijk nog duren tot maandag 11 september en zal dan in totaal 8 dagen geduurd hebben.

Dit is meteen de laattijdigste hittegolf die werd geregistreerd in Ukkel. De vorige “late” hittegolven eindigden op 31 augustus (26-31 augustus 1930 en 26-31 augustus 1942).

De vroegtijdigste was deze van 1998. Die begon al op 9 mei en eindigde op 14 mei.

Het wordt dan tegelijk ook de tweede hittegolf van dit jaar. De eerste vond plaats tijdens de maand juni (van 8 t.e.m. 17 juni).

Dit is niet het grootste aantal hittegolven tijdens een zomer. In 1947 registreerden we er 4. De eerste begon op 29 mei en de laatste eindigde op 28 augustus. Ook recenter, in 2019, registreerden we meer hittegolven. Dat jaar waren er 3: de eerste begon op 26 juni en de laatste eindigde op 28 augustus. Hiernaast waren er tot nu toe 5 jaren met twee hittegolven: 1911, 1995, 2006, 2018 en 2023.

De langste hittegolf sinds het begin van de waarnemingen was deze van 1947. Deze duurde toen 19 dagen (van 10 augustus t.e.m. 28 augustus) waarvan er slechts 4 dagen waren met een temperatuur hoger dan 30°C. De hittegolf van 1976 was er ook eentje om te onthouden: deze duurde toen minder lang (17 dagen van 22 juni t.e.m. 8 juli), maar er waren veel meer dagen (15!) waarop de temperatuur de kaap van 30°C overschreed. Ook opmerkelijk: tussen de twee hittegolven van 2018 zat er slechts 1 dag dat de maximumtemperatuur onder 25°C bleef (24,6°C op 28 juli). Daardoor registreerden we die zomer twee hittegolven (een eerste van 15 dagen en een tweede van 10 dagen) en werd het record van 1947 niet verbroken.

De afgelopen dagen sneuvelden er 2 dagrecords voor de maximumtemperatuur die voordien nog op een waarde onder 30°C stonden (6 september (van 28,5°C naar 30,1°C) en 7 september (van 29,5°C naar 30,2°C)). Momenteel blijven er nog maar 2 dagen over van de eerste decade van september (01-10 september) met een hoogste maximum onder 30°C (metingen vanaf 1892): 1 september (29,2°C in 1906) en 10 september (28,5°C in 1895). Gezien de huidige voorspellingen is het goed mogelijk dat dit laatste record ook nog zal sneuvelen.

Het komt niet zo heel vaak voor dat er tijdens een septembermaand tropische dagen (maximumtemperatuur > 30°C) zijn. Tijdens de huidige septembermaand werd de kaap van 30°C intussen al op 4 dagen overschreden. De vorige jaren met tropische dagen tijdens september zijn: 2022 (1 dag), 2020 (2 dagen), 2016 (1 dag), 2013 (1 dag), 1949 (2 dagen), 1934 (1 dag), 1929 (1 dag), 1919 (2 dagen), 1911 (2 dagen), 1906 (2 dagen) en 1898 (1 dag).

Voor de meest laattijdige tropische dag in september moeten we teruggaan naar 15 september 2020. Toen werd er in Ukkel een maximumtemperatuur van 34,3°C gemeten, wat tegelijk ook de warmste septemberdag is sinds het begin van de waarnemingen.

Het ziet ernaar uit dat de eerste decade van september 2023 de warmste eerste decade van september sinds het begin van de waarnemingen zal worden. De gemiddelde temperatuur ligt momenteel op 20,9°C. Daarmee zitten we al boven het vorige record van 2005, toen de gemiddelde temperatuur tijdens de eerste 10 dagen van september 20,5°C bedroeg. De top 3 wordt vervolledigd door 1911 met een gemiddelde temperatuur van 20,2°C voor de eerste decade van september. 

Opmerkzame bezoekers van onze website vonden al terug dat er in 1919 ook een hittegolf heeft plaatsgevonden tijdens de maand september. We geven graag een extra woordje uitleg waarom deze ‘hittegolf’ toch niet is opgenomen in de lijst met ‘officiële hittegolven’.

Vroeger (voor 1983) werd de temperatuur in Ukkel gemeten in een open hut. Daarna werd besloten de omschakeling te maken naar een (betere) gesloten hut. Maximumtemperaturen gemeten in een open hut zijn altijd hoger dan deze gemeten in een gesloten hut. Op basis van de temperaturen die in september 1919 werden gemeten in de open hut (zie onderstaande tabel), zou deze periode als hittegolf kunnen gekenmerkt worden. Voor onze lijst van officiële hittegolven gebruiken we echter de temperaturen gemeten onder gesloten hut (die correcter zijn) en die liggen voor die periode iets lager waardoor de criteria voor een hittegolf niet langer bereikt werden.

Om een homogene temperatuurreeks te verkrijgen, werd er in Ukkel lange tijd simultaan gemeten in een open en een gesloten hut en werd er onderzoek gedaan naar de verhouding tussen de gemeten temperaturen in de verschillende hutten. Aan de hand hiervan werden de temperaturen in open hut omgezet naar deze in gesloten hut. Voor de dagelijkse minimum- en maximumtemperaturen van Ukkel begint deze homogene reeks in 1892.