2022 eindigt voor België wellicht op de tweede plaats in het lijstje van de warmste en droogste jaren sinds de laatste 30 jaar (op basis van de waarnemingen t.e.m. 19 december 2022 en verwachtingen t.e.m. 31 december 2022). In tegenstelling tot vorig jaar, was 2022 opnieuw een jaar met hitterecords en uitzonderlijke droge periodes. Voor Ukkel* staat 2022, na 2020, op de tweede plaats van warmste jaren sinds het begin van de metingen in 1833. Wereldwijd staat ook dit jaar opnieuw in de top 10 van warmste jaren.
Hoogste gemiddelde maximumtemperatuur sinds het begin van de metingen
De gemiddelde maximumtemperatuur in Ukkel is met 16,2°C voor 2022 (incl. verwachtingen t.e.m. 31 december 2022) de hoogste ooit gemeten sinds het begin van de metingen in 1892.
Op basis van de verwachtingen t.e.m. 31 december, eindigt 2022 met een gemiddelde jaartemperatuur van 12,1°C op de tweede plaats in het lijstje met de warmste jaren in Ukkel sinds 1833. Bovendien deden de 5 en 10 warmste jaren in Ukkel zich respectievelijk allemaal voor na 2010 en na 2005.
Hitterecords en hittegolven maken deze opwarmende trend voelbaar. Met 38,1°C was 19 juli 2022 de tweede warmste dag in Ukkel sinds het begin van de waarnemingen (na 39,7°C op 25 juli 2019). De voorbije zomer van 2022 kenden we één hittegolf, die 8 dagen duurde (van 9 t.e.m. 16 augustus 2022) en met een gemiddelde maximumtemperatuur van 30,2°C. De maximumtemperatuur lag tijdens de maand augustus in Ukkel elke dag hoger dan 20°C (wat overeenstemt met een lentedag). Dit was de eerste keer sinds het begin van de metingen in 1892 dat een augustusmaand 31 lentedagen kende.
Het voorbije jaar 2022 zakte de maximumtemperatuur in Ukkel geen enkele dag onder de 0°C, waardoor de teller van het aantal winterse dagen op 0 staat. Hiermee is het sinds 1991 reeds de vierde keer dat dit zich voordoet (t.o.v. een totaal van 9 keer voor de hele tijdreeks sinds 1892).
Nog nooit een zomerdag zo laat in het jaar
2022 staat te boek als het jaar met een late nazomer. Eind oktober zorgde een hogedrukgebied gedurende een lange periode voor de aanvoer van warme lucht in ons land. In Ukkel liep de maximumtemperatuur op 29 oktober 2022 zelfs op tot 25,5°C. Nooit eerder sinds het begin van de waarnemingen in 1892, werd zo laat in het jaar een zomerdag geregistreerd (dag met een maximumtemperatuur gelijk aan of hoger dan 25°C).
Onderstaande figuur toont sinds 1892, het begin van de metingen, de evolutie in de periode tussen de eerste en laatste zomerdag in het jaar. De figuur toont dat de laatste 20 jaar langere periodes tussen de eerste en laatste zomerdag vaker voorkomen. Bovendien vielen de voorbije 30 jaar de laatste zomerdagen allemaal na 1 augustus (in tegenstelling tot het begin van de tijdsreeks).
Tweede droogste jaar sinds 1991
Rekening houdende met de verwachtingen t.e.m. 31 december 2022, is 2022 met een neerslagtotaal van 661,5 mm waarschijnlijk het tweede droogste jaar (na 2018) sinds het begin van de huidige referentieperiode 1991-2020. Ook het aantal neerslagdagen (144 dagen) behoort tot één van het laagste aantal sinds 1991 (gemiddelde van 189,8 neerslagdagen voor de referentieperiode 1991-2020).
De gestandaardiseerde neerslagindex (SPI - Standardized Precipitation Index) berekend over een periode van 3 maanden (SPI-3) laat toe om de situatie van de meteorologische droogte in ons land op te volgen. De droogteperiode startte in maart 2022. In Ukkel was maart 2022 de droogste maartmaand (2,2 mm) sinds het begin van de waarnemingen in 1833. Met uitzondering van juni, kende het grootste deel van ons land voor de periode maart t.e.m. augustus een droge tot uiterst droge situatie (zie ook onderstaande figuur). Met slechts 5,2 mm neerslag was juli 2022 de droogste julimaand in Ukkel sinds 1991.
De droogte-index op basis van de gevallen neerslag (SPI-3) voor de periode van drie maanden maart-mei 2022.
*De waarnemingen en trends sinds 1833 verwijzen naar de gehomogeniseerde reeks van Brussel-Ukkel.
