Nieuwsbrief
Radar Jabbeke registreert opvliegende vogels tijdens Nieuwjaarsnacht
Zoals bekend worden weerradars gebruikt om neerslag te detecteren. De aanwezigheid van vogels kan deze neerslagmetingen verstoren, maar doorgaans zijn er veel te weinig vogels in de lucht aanwezig om een waarneembaar signaal te geven in de radardata. Wanneer er echter grote hoeveelheden vogels in het luchtruim aanwezig zijn, kan de radar dit wel oppikken. Dit is bijvoorbeeld het geval tijdens periodes van intense vogeltrek, en verrassend genoeg ook tijdens de nacht van de jaarwisseling. Dan worden immers duizenden vogels opgeschrikt door het vuurwerk dat vlak na middernacht wordt afgeschoten.
In 2012 hebben we het effect van vuurwerk op vogels bestudeerd met de radar van Zaventem. De nieuwe radar in Jabbeke geeft ons nu de mogelijkheid om deze studie ook voor West-Vlaanderen uit te voeren, in nog meer detail.
Om de aanwezigheid van vogels in de radardata tijdens de jaarwisseling te kunnen detecteren, is het nodig om de ruwe radardata opnieuw te verwerken. We hebben daarbij beelden aangemaakt die minder gefilterd zijn dan de beelden die doorgaans worden gegenereerd, om zo ook zwakkere signalen weer te geven, of signalen die normaal gezien weggefilterd worden. Onderstaande animatie toont de herwerkte radarbeelden van de radar van Jabbeke, net vòòr en net ná de jaarwisseling.
Figuur 1: Animatie van de ongefilterde radarbeelden van Jabbeke van 20 minuten vòòr middernacht tot één uur na middernacht.
Het resultaat is weerom verbluffend. Tot net vòòr middernacht is het "rustig" op de radar. Hier en daar zijn er enkele stationaire hotspots te zien die veroorzaakt worden door windturbines. Om middernacht barst de hel los en vogels vliegen massaal door het luchtruim. De rust keert echter vrij snel terug, en een dik halfuur na middernacht zijn de meeste vogels terug aan de grond.
Figuur 2: Het radarbeeld om 10 minuten vòòr middernacht. Het beeld vertoont, buiten het normale ruisniveau, nog enkele heldere vlekken die veroorzaakt worden door windturbines. De locatie van de radar is aangeduid met een paarse bol. Links bovenaan is er wat neerslag te zien boven de Noordzee.
Figuur 3: Het radarbeeld om 5 minuten na middernacht, dat het massieve opvliegen van vogels illustreert.
Indien we gaan kijken naar de regio's met de meeste vogelactiviteit, kunnen we deze regio's identificeren met regio's waar veel (water)vogels aanwezig zijn. Meer specifiek merken we grote concentraties aan opvliegende vogels in twee gebieden: (1) het waterrijkegebied in en rond het natuurgebied "De Blankaart" en (2) de polders tussen Brugge en Zeebrugge. Dit zijn inderdaad eveneens erkende Vogelrichtlijngebieden die deel uitmaken van het Europese Natura-2000 netwerk. Een kaart van deze Vogelrichtlijngebieden vind je hieronder. De overeenkomst met de gebieden die oplichten in de radarbeelden is frappant.
Figuur 4: Kaart van de Vogelrichtlijngebieden in West-Vlaanderen. De overeenkomst met de gebieden die oplichten in de radarbeelden is frappant. Bron: Vlaamse overheid - Agentschap voor Natuur en Bos.
In de automatisch gegenereerde radarbeelden zoals deze op onze website is het signaal van de vogels te zwak en bevindt het zich te laag om waarneembaar te zijn. Hieronder zie je het beeld van 01 januari 2014 om 00:05. Het signaal van de vogels wordt hierin netjes weggefilterd.
Figuur 5: In het operationele neerslagbeeld worden de vogels netjes weggefilterd.
