Nieuwsbrief

WOW ontving de prijs voor de open toegankelijkheid van bijna real-time weerwaarnemingen en foto's, hetgeen de betrokkenheid van het grote publiek bij weer en klimaat vergroot.

Het WOW-project startte in 2011 als een experiment van de UK MetOffice (het nationale weerinstituut van het Verenigd Koninkrijk) waar iedereen die dit wenste een weerwaarneming kon posten. Al snel groeide het uit tot een netwerk van automatische weerstations bij particulieren en scholen. Met de aansluiting van Australië, Nieuw-Zeeland en (in 2015) Nederland, groeide het WOW-netwerk uit tot een globaal platform waarop meer dan 30.000 stations zijn aangesloten. Vandaag maken ook Ierland, Zweden en België deel uit van het platform.

De waarnemingen worden op de WOW-website (https://wow.meteo.be) in kaart gebracht en in grafiekvorm weergegeven. Ze bieden een realtime weergave van het actuele weer. Daarnaast kunnen de weergegevens ook gratis gedownload worden voor verschillende toepassingen, wat open data en open science ondersteunt. Bovendien wordt sterk ingezet op de metadata van de weerstations, zodat een kwaliteitsclassificatie van de stations mogelijk is op basis van de locatie van de weerinstrumenten, de karakteristieken van het terrein en nabijgelegen obstakels, en de mate van verstedelijking.

Momenteel ontvangt het WOW-platform dagelijks wereldwijd meer dan 1 miljoen waarnemingen. Daarnaast heeft het WOW-initiatief ook bijgedragen aan 51 wetenschappelijke peer-reviewed journal papers (bron: Scopus.com 30 jan 2022) waarin WOW-waarnemingen worden gebruikt op het gebied van meteorologie, microklimaat, studies naar de vraag naar energie, menselijke gezondheid en de analyse van gevaarlijk weer.

In 2017 trad het KMI toe tot het WOW-netwerk met de start van het WOW-BE platform (https://wow.meteo.be/nl/). Door de aansluiting op dit platform wil het KMI  de interesse in meteorologie en klimatologie aanwakkeren bij de Belgische bevolking en in het bijzonder bij de jongere generatie. Weeramateurs hebben via WOW-BE toegang tot een (niet-commercieel) platform om de gegevens van hun station te delen. De waarnemingen en foto’s van onze smartphone-gebruikers zijn eveneens beschikbaar via het WOW-BE-platform (via laag "App obs" op https://wow.meteo.be).

Het platform wordt ook intensief geraadpleegd door onze meteorologen, in geval van noodweer bijvoorbeeld voor windgegevens tijdens storm of onweer. Daarnaast heeft WOW-BE een wetenschappelijke missie. De data die via WOW-BE verzameld worden, geven het KMI immers informatie over plekken waar we niet meten, of over zeer lokale fenomenen die door de mazen van ons (meet)net vallen.

Tot slot bieden de weergegevens van het WOW-BE platform ook interessante “data stories”. Zo registreerden de WOW-stations onlangs de drukgolf veroorzaakt door onderzeese uitbarsting van de Hunga Tonga vulkaan. Deze golf reisde meermaals de aarde rond. Ze trok een eerste keer over West-Europa van noord naar zuid rond 20.00 uur op 15 januari 2022, ongeveer 14 uur na de uitbarsting. De barometers registreerden daarbij luchtdrukschommelingen van ongeveer 2 hectopascal. De doortocht van deze golf was dan ook duidelijk waar te nemen op het WOW-platform bij de stations die luchtdruk registreren.

Op de figuur hieronder tonen we luchtdrukmetingen van twee WOW-stations: Schiermonnikoog, in het noorden van Nederland, en Moyen-Chiny, in het zuiden van België). Beide stations vertonen in hun luchtdrukmetingen een gelijkaardige schommeling, maar met ongeveer 20 minuten verschil. Dit is inderdaad de tijd die nodig is voor een drukgolf om zich met de geluidssnelheid te verplaatsen van het noorden naar het zuiden van de Benelux!

Het is duidelijk dat WOW uitgegroeid is tot een succesvol internationaal project en de betrokkenheid van burgers omtrent weer- en klimaatthema’s vergroot.