Nieuwsbrief
Een milieumanagementsysteem op het KMI: een vanzelfsprekendheid, maar waar te beginnen?
Het zal niemand ontgaan zijn dat stormen, (langdurige) sneeuwval, hittegolven en droogteperiodes bepaalde delen van de wereld steeds vaker bedreigen. Deze weersomstandigheden hebben onmiskenbare gevolgen op menselijk en financieel vlak.
De officiële taak van het KMI bestaat erin om weersvoorspellingen voor de bevolking en autoriteiten te verspreiden, alsook waarschuwingen in geval van mogelijk schadelijke weerfenomenen. Die voorspellingen op korte termijn – “Welk weer wordt het morgen?” – of op lange termijn – “Wat zijn de klimaatscenario’s voor België?” – zijn gebaseerd op een wetenschappelijke expertise ontwikkeld binnen het KMI zelf. Het KMI probeert namelijk om zo specifiek mogelijke informatie te bieden zodat iedereen zelf de verstandigste beslissing kan nemen, rekening houdend met de meteorologische en klimatologische aspecten.
Uiteraard vraagt men zich dan af hoe het instituut zelf die informatie i.v.m. de waargenomen klimaatsveranderingen integreert.
Sinds een tiental jaar is er een Eco-team aktief binnen het KMI. Het is een kleine groep van vrijwilligers die enkele concrete projecten hebben opgestart zoals de beplanting van een bloembed, de opheffing op het gebruik van herbiciden in de tuin nog voor het wettelijk verbod ingevoerd werd, het nemen van thermografische foto’s van de gebouwen, en nog vele andere kleine acties.
Gezien hun sterke resultaten stelde het Eco-team in 2011 voor om een Ecodynamische onderneming te worden en zo de ecologische erkenning van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te verkrijgen. Die doelstelling werd behaald in 2014 met de toekenning van het 1*-label. De directie wilde van die erkenning gebruik maken om het initiatief te institutionaliseren, en nam in 2014 de beslissing een milieumanagementsysteem op te zetten volgens de EMAS-verordening (Europees Milieumanagement- en Audit Schema).
Dit jaar (2018) zal het einde van de eerste EMAS-registratiecyclus van drie jaar bereikt worden, nadat een lange weg van integratie van de milieudimensie in de dagelijkse werking van het instituut werd afgelegd. Voldoen aan de vereisten van Verordening (EG) nr. 1221/2009 van het Europees Parlement was niet eenvoudig , maar na een moeilijke start heeft de laatste verificatie aangetoond dat het KMI op weg is naar een constante verbetering.
Concreet werd gedurende drie jaar een reeks van twaalf indicatoren, verbonden aan onze directe impact op het milieu, gecontroleerd. De gedetailleerde gegevens daarvan worden elk jaar gepubliceerd in de milieuverklaring die op de website van het KMI staat, evenals in het milieubeleid.
In die voorbije drie jaar hebben we de volgende resultaten behaald:
• Een vermindering van het papierverbruik met 27%,
• Een vermindering met 5,36% van het verbruik van genormaliseerde stookolie, d.w.z. waarvan de seizoenseffecten zijn afgetrokken,
• Een algemene daling van 6,7% op het niveau van elektriciteitsverbruik, wetende dat we een energieverslindende supercomputer gebruiken voor prognosemodellen en wetenschappelijk onderzoek,
• Een daling van 49% in het waterverbruik; dat daalde tot 7 m³ per voltijds equivalent per jaar, maar in 2015 (het basisjaar) ontdekten we een groot lek.
Naast de reeds geboekte successen, wil het KMI ook op duurzaamheid goed scoren door zo milieubewust mogelijk aankopen te doen. Het schenkt bovendien ook bijzondere aandacht aan het behoud van de biodiversiteit op de site.
Gelijklopend met de directe milieueffecten, biedt het instituut via zijn officiële taak, ook aan zijn gebruikers, informatie die toelaat een beslissing te nemen m.b.t. meteorologische en klimatologische aspecten.
In diezelfde lijn beïnvloeden de meteorologie en het klimaat steeds vaker de aard van de activiteiten op het gebied van gezondheid, mobiliteit, maar ook in sectoren omtrent bouw, recreatie, landbouw, infrastructuurbeheer,... Als gevolg hiervan beginnen vele spelers meteorologische en klimatologische variabelen te integreren in hun besluitvormingen.
Aan het begin van deze tweede cyclus zal het KMI blijven verder werken aan zijn directe milieueffecten. Maar nog belangrijker, zich bewust zijnde van het belang van de kwaliteit van de informatie als indirecte bijdrage aan de vermindering van milieueffecten, heeft het KMI besloten om zijn milieumanagementsysteem te vervolledigen met een kwaliteitsmanagementsysteem.
Dit systeem zal toelaten om de bescheiden bijdrage van ons instituut aan de duurzame ontwikkeling van België, te consolideren. Dat speelt zich op twee niveaus af: vooreerst laten de voorspellingen op korte en middellange termijn anderen toe om hun impact te beperken. Daarna, op langere termijn, zullen zowel de ontwikkeling van klimaatscenario’s, als een beter begrip van klimatologische fenomenen een richtlijn bieden aan de autoriteiten en klimaatgevoelige economische sectoren. Zo kreeg het KMI recent het klimatologische aspect toegewezen in twee projecten, gericht op het ontwikkelen van een gebruiksmodel voor efficiënte en hernieuwbare energie in België.
Deze aanpak van voortdurende verbetering past perfect in een meer globale visie op lange termijn waarin het KMI de rol speelt van klimaatcentrum voor België.