Klimaatverandering in België
De historisch klimatologische gegevensreeksen
Een reeks klimatologische waarnemingen over een lange periode is essentieel om de veranderingen in het klimaat in het verleden en het heden te begrijpen. Sinds 1880 worden gegevens van temperatuur en neerslag in verschillende delen van het land geregistreerd. Deze gegevens werden vroeger op papier neergeschreven in de gearchiveerde observatiebulletins van het KMI. Omdat dit wetenschappelijk erfgoed zowel kwetsbaar als moeilijk te gebruiken is, begon het KMI met de digitalisatie van deze klimatologische gegevens. De oudste gegevens van de Belgische meteorologie zijn nu al gedeeltelijk digitaal beschikbaar.
Het bestuderen van klimaatverandering uit ruwe instrumentele gegevens levert echter een aantal specifieke problemen op. Ten eerste is elke reeks waarnemingen vatbaar voor onjuiste waarden. Een validatie van de waarnemingen is essentieel om deze fouten te corrigeren.
Bovendien zijn de waarnemingsomstandigheden in het algemeen in de loop van de tijd geëvolueerd. Een verplaatsing van het weerstation, het gebruik van een nieuw meetinstrument, een nieuw type weerhut of wijzigingen in de directe omgeving van het weerstation kunnen variaties veroorzaken van dezelfde grootteorde als het klimaatsignaal dat we wensen te analyseren. De homogenisatie van de reeks waarnemingen is daarom essentieel om te corrigeren voor niet-klimatologische variaties. De homogenisatie van gegevensreeksen gebeurt door het toepassen van een statistische methode op de verschillende waarnemingsreeksen van een bepaalde regio om deze ongewenste variaties er uit te filteren.
Het eindresultaat vandaag zijn enkele historische klimatologische reeksen voor België die tot stand kwamen dankzij de steun van het Federaal Wetenschapsbeleid (BELSPO), dat zorgde voor de digitalisering van de klimatologische archieven, alsook voor de validatie van de gegevens en de homogenisering van deze reeksen.
Een voorbeeld van de veranderde meetomstandigheden: in het klimatologisch park in Ukkel worden sinds het einde van de 19de eeuw verschillende types thermometerhutten (halfopen, gesloten) gebruikt.
